Het Parool, April 27, 1991

From The Elvis Costello Wiki
Jump to navigationJump to search
... Bibliography ...
727677787980818283
848586878889909192
939495969798990001
020304050607080910
111213141516171819
202122232425 26 27 28


Het Parool

Netherlands publications

Newspapers

Magazines

Online publications


European publications

-

Angry old man Costello


translate
   Kevin Jackson / The Independent

Elvis Costello is na een relatief lange stilte terug met een nieuw album, Mighty Like a Flower. De favoriete zanger tegen wil en dank van de jonge generatie schrijvers in Amerika. 'Het is een stelletje charlatans'. Costello over z'n muziek, z'n teksten en de televisie. 'M'n volgende plaat noem ik 'Angry Old Man'.

Als hij nooit meer een nummer had geschreven, had Elvis Costello zich voorgoed een plekje veroverd in het hart van geblokkeerde schrijvers overal ter wereld met de gekwelde eerste zin van zijn hit uit 1979, "Accidents Will Happen": "Oh, I just don't know where to begin."

Over bewondering van schrijvers heeft Costello trouwens nooit te klagen gehad. Het intelligentere deel van de popjournalisten was gecharmeerd van zijn bizarre onderwerpen — zijn eerste single ging over sir Oswald Mosley, de vroegere leider van de Britse nazi-partij — en zijn opvallend geletterde teksten. In een tijd dat zangers zo imbeciel mogelijk probeerden over te komen, leek Costello met zijn gedreven woordenspel en zijn surrealistische verhaaltjes een onwaarschijnlijke kruising tussen de Dylan van midden jaren zestig en Lorenz Hart (van het beroemde Amerikaanse songwritersduo Rodgers en Hart, dat tekende voor hits als "My Funny Valentine" en "The Lady is a Tramp"). En je kon er nog op dansen ook.

Al snel begon de jonge generatie schrijvers aan de overkant van de Atlantische Oceaan te verwijzen naar het werk van Costello. De hoofdpersoon van Story of my Life vanjay Mclnerney dweept met nummers als "Party Girl". Bret Easton Ellis, die onlangs een schandaal veroorzaakte met zijn American Psycho, noemde zijn eerste roman Less Than Zero naar het eerder genoemde nummer over Mosley. (En als Ellis misschien dacht dat hij met een staaltje van trendy nihilisme te maken had, heeft hij van ironie nog minder kaas gegeten dan zijn critici hem verwijten.) De zanger reageerde, zoals te verwachten was, nogal koeltjes op deze hommages. Costello, als altijd op zijn hoede voor de pers — hij heeft tijdenlang geen interviews willen geven — zegt zich niet bepaald gevleid te voelen door de aanmating van Ellis.

"Ik heb hem maar eventjes ontmoet, en hij deed alsof ik blij mocht zijn dat ik met hèm kennismaakte. Ik vond het eigenlijk maar een lul, en die indruk heeft hij sindsdien alleen maar bevestigd. Ellis, Mclnerney, het is een stelletje charlatans. Ik heb geen hoge pet van ze op. Maar ja, ik heb van geen enkele schrijver van tegenwoordig een hoge pet op. Die avond na de dood van Graham Greene bleek weer eens hoe banaal en stompzinnig het literaire wereldje is."

Dit soort denigrerende uitspraken kan op papier nogal arrogant overkomen, dus kan het geen kwaad erop te wijzen dat Costello in levende lijve een stuk milder en aardiger is dan hij wordt afgeschilderd. En dan hij zichzelf afschildert in bijtende nummers als "Angry" van zijn eerste plaat of "Hurry Down Doomsday" van zijn nieuwste, Mighty Like a Rose. (Typisch Costelliaanse titel, ontleend aan een ouderwets liedje, en je vraagt je af hoe een bloem in godsnaam machtig kan zijn.) Wat niet wil zeggen dat hij zich niet boos kan maken: "Ik vind het idioot dat de popmuziek zo geobsedeerd is geraakt door de jeugd. Boven een bepaalde leeftijd hoor je tegenwoordig alleen nog maar keurige muziek te maken. De Angry Old Man bestaat gewoon niet in de muziek." Hij lacht. "Ja, Angry Old Man, ik denk dat ik mijn volgende plaat maar zo noem."

Maar zelfs in een branche die geobsedeerd is door de jeugd, is zevendertig jaar een beetje jong om je pantoffels aan te trekken en een bejaardenpas aan te vragen. Costello wekt dan ook niet de indruk dat hij het rustiger aan wil gaan doen. Dat hij sinds Spike geen plaat meer heeft gemaakt, zegt hij, heeft meer te maken met het steeds monolitischer karakter van de platenindustrie dan met gebrek aan energie en inspiratie. "Vroeger kon ik mijn materiaal nog zo ongeveer uitbrengen als ik het had geschreven, maar tegenwoordig heb ik een wereldwijd contract, en het heeft heel wat voeten in de aarde voor een multinationaal bedrijf iets op de markt kan brengen, of het nou een aspirientje is of wat dan ook. Dat gaat tegenwoordig allemaal heel anders. Maar als je een paar jaar wacht voor je met een nieuwe plaat komt, wordt er meteen gefluisterd dat je je come-back maakt, alsof je jarenlang in een kliniek hebt liggen uitdrogen of zo."

Costello heeft zich in zijn nieuwe huis bij Dublin onder meer onledig gehouden met het schrijven van nummers voor mensen als Roger McGuinn en Johnny Cash en het maken van opnamen van verzamelalbums met nummers van Mingus en de Grateful Dead. (Niet alleen blijkt hij tot mijn verbazing een liefhebber van de muziek van de Dead te zijn, hij ziet er tegenwoordig met zijn baard en zijn lange haar ook meer uit als een ontspannen Jerry Garcia dan, om het cliché maar weer eens van stal te halen, als een manische Buddy Holly.)

Verder heeft hij een deel van de muziek geschreven voor de Britse televisieserie GBH van Alan Bleasdale, met wie hij al langer samenwerkt; zo had hij een rolletje als een onhandige goochelaar in Bleasdale's film No Surrender en schreef hij de titelmuziek voor de serie Scully. Tel daar de dertien nummers van Mighty Like a Rose bij op en het zal duidelijk zijn dat hij nog niets aan produktiviteit heeft ingeboet.

Hoewel de stem en de stijl op Mighty Like a Rose onmiskenbaar die van Costello zijn, zegt hij dat zijn teksten sterk zijn veranderd: "Ongelooflijk simpel, tenminste, dat was de bedoeling. Maar ik let niet al te veel op dat soort dingen als ik aan het werk ben, anders kan je niet meer schrijven. Het enige waar ik in de loop der jaren over heb nagedacht is het overboord gooien van dingen die een maniertje waren geworden, zoals woordspelingen. In het begin is het leuk, maar op een gegeven moment wordt het vervelend, een soort zenuwtic."

Hij is er grotendeels in geslaagd de complexiteit uit zijn teksten te bannen, al duiken er af en toe nog woordspelingen op, zoals sucker (sukkel) dat hij spelt als succour (helper), en hij veegt de vloer aan met de terminologie van de godsdienst in de regel "One day my Prince of Peace of Peace will come." ('Ach,' geeft hij toe, 'je moet ook weer niet te puriteins willen zijn....')

Maar minstens een van de nummers — het hartverscheurende "Broken," dat hij samen met zijn vrouw Cait schreef — is van een eenvoud die je niet verwacht van de man die ooit zong "Your mouth is made up but your mind is undone" (en omgekeerd).

Maar dat Costello naar eenvoud zegt te streven, betekent niet dat er geen cryptische zinsneden te beluisteren zijn. Die zijn er wel degelijk, vooral in de politiek gekleurde nummers op de plaat. Over de actualiteit laat Costello zich vaak veel mistiger uit dan over de liefde. Dat we in "Hurry Down Doomsday (The Bugs Are Taking Over)" te maken hebben met een apocalytisch soort zwarte humor is duidelijk — Costello's antwoord op "Come, Friendly Bombs" van Betjeman, zo lijkt het — maar niet elke luisteraar zal de betekenis doorgronden van zinnen als: "The man in the corner of this picture has a sinister purpose / In the teeming Temple of the Railroad Kings."

En hoewel er weinig fantasie voor nodig is om te begrijpen dat Costello in "Invasion Hit Parade" het Amerikaanse leger op de hak neemt ("The liberation forces make movies of their own / Playing their Doors records and pretending to be stoned"), blijkt de voor de hand liggende veronderstelling dat het over de Golfoorlog gaat een misvatting. Costello schreef het eerder vorig jaar. "Naar aanleiding van Panama, waar Noriega zich toen in de ambassade van het Vaticaan had verschanst. De beelden in dat nummer komen uit de weerzinwekkende televisiereportages, waarin de actie als een soort gladiatorenstrijd werd voorgesteld."

De televisie is voor Costello altijd al een bron van inspiratie geweest. Zo schreef hij "Less Than Zero" naar aanleiding van documentaire over Mosley, en hij onderbreekt ons gesprek over zijn nieuwe plaat om een opmerking te maken over de geforceerde manier waarop in de Late Show een bakelieten toestel wordt gebruikt voor de telefoongesprekken tijdens de uitzending. (Costello zelf heeft dat woord ooit op een onvergetelijke manier gebruikt: "When I hold you like I hold that bakelite in my hand...".) "Some things you never get used to," schreef hij ooit, en zoals hij zich nog steeds kwaad kan maken over de verkeerde voorstelling die de televisie van de wereldpolitiek geeft, zo ergert hij zich ook nog altijd aan het verkeerde beeld dat journalisten van hem hebben. In de interviews die hij in de Amerikaanse pers over Mighty Like a Rose heeft gegeven, probeerde hij het idee dat het een sobere, treurige plaat is recht te zetten door te wijzen op de grote instrumentale variatie: van een rtachtcluborkest in "Couldn't Call it Unexpected" via de zonnige West Coast-klanken in "The Other Side of Summer" tot een lieflijk blaaskwintet in "Harpies Bizarre" dat klinkt als een Beatlesnummer uit 1966.

Hij heeft gelijk. De plaat, en ook zijn eerdere werk, is veel gevarieerder en humoristischer dan je zou denken als je de recensies leest. Dat doet vermoeden dat mensen die van hun pen leven misschien niet zijn ideale publiek vormen, al vindt Costello dat de fans die zijn platen kopen hem ook wat te ernstig nemen: "Ik ben heel serieus in wat ik doe, en tegelijkertijd interesseert het me geen bal. Die uitspraak nemen de mensen me niet in dank af, maar het is min of meer de filosofie achter mijn werk, als ik die heb."

Scanning errors uncorrected...

-
<< >>

Het Parool, April 27, 1991


Kevin Jackson interviews Elvis Costello and reviews Mighty Like A Rose.

(From the London Independent. Translation by Cecilia Tabak.)

Images

1991-04-27 Het Parool page 51 clipping 01.jpg
Clipping.


Photo by Martyn Hayhow.
Photo by Martyn Hayhow


Page scan.
1991-04-27 Het Parool page 51.jpg

-



Back to top

External links