|
Het is, zegt hij, verbazingwekkend dat hij nog rechtop staat. Elvis Costello nam met de liederencyclus North afscheid van zijn huwelijk - en hij bezingt zijn nieuwe geluk. De periode die hij achter de rug heeft, was er een van veel veranderingen en pijn. „Emotioneel ben ik nooit dieper gegaan dan op deze plaat."
Kijk, daar loopt Elvis Costello. Zeer casual gekleed in een verkleurd T-shirt dat ooit paars moet zijn geweest. Het woord 'Brasil' op de voorkant valt nog net te lezen. „Even naar het zwembad. Ik ben zo terug." Het is maandagochtend half tien. Buiten ligt Amsterdam er mooi bij. Drie kwartier later komt hij weer te voorschijn, in een zwart pak met knalrode stropdas. Schudt driftig handen, gooit links en rechts gordijnen open, zit toch zeker een halve seconde op de bank, springt op en schenkt zichzelf zowel een cola als een watertje in. „Nog koffie?" Wat een energie. „Ik voel me zeer bevoorrecht", concludeert hij een uur later. „Bevoorrecht dat ik al deze mooie muziek mag maken. Bevoorrecht dat ik nieuw geluk heb gevonden. Ik ben erg optimistisch."
Vorig jaar kwam er een eind aan zijn huwelijk, na achttien jaar. En prompt hervond Costello zijn geluk. Hij ontmoette jazz-zangeres en -pianiste Diana Krall. „Ik heb een periode achter de rug met veel veranderingen en met veel pijn ook. Zoals dat nu eenmaal gaat als een langjarige relatie tot een einde komt. Eigenlijk is het verbazingwekkend dat ik nog rechtop sta."
September vorig jaar begon hij liedjes te schrijven die alras samenhang gingen vertonen. „Ze kwamen voort uit één stemming. Op Nieuwjaarsdag heb ik de laatste twee teksten geschreven. Het was klaar. Je kunt wel eeuwig doorgaan." De songs zijn nu op cd verschenen onder de titel North. Het is de plaat waarop Costello afscheid neemt van zijn huwelijk en zijn nieuwe geluk bezingt. „Emotioneel ben ik nooit dieper gegaan dan op deze plaat. Dit is de enige plaat die ik ooit gemaakt heb die echt mooi moest zijn. En ik denk dat het een mooie plaat is."' Het is zijn meest ingetogen plaat, zijn meest sobere. Niet eerder vertoonden de liedjes op een Costello-plaat zo'n samenhang, zowel muzikaal als tekstueel. Piano en stem, dat is de basis. Hier en daar aangevuld met drums en een staande bas, bespeeld door respectievelijk Peter Erskine en Mike Formanek, een strijkkwartet of een orkest van 48 musici. De vraag naar het genre is zinloos. Dit is geen pop, geen jazz en geen klassiek, maar van alle drie een niet nader te bepalen hoeveelheid.
„Ik denk dat de term 'songcyclus' gerechtvaardigd is", zegt hij. Veelbetekenend in dit verband is ook dat de liedjes werden opgenomen in de volgorde waarin ze werden geschreven. De piano wordt bespeeld door Steve Nieve, die al met Costello werkte op diens debuut My Aim is True uit 1977. In het verleden gingen Costello en Nieve al vaker als duo op tournee, wat bijvoorbeeld in 1996 leidde tot een prachtige cd-box met vijf live-ep's. Volgende maand doen ze Nederland aan voor twee concerten.
„In oktober heb ik, tijdens een tournee, in New York de eerste vijf liedjes opgenomen als demo's. Om te kijken wat ik had. Ik liet ze Steve horen omdat het pianoliedjes waren. Ik wilde weten of hij er wat in zag. Daarna ben ik naar Europa gegaan en heb de rest geschreven. Op NieuWjaarsdag heb ik de teksten geschreven voor 'When green eyes turn to blue' en 'I'm in the mood again.' Ik ben ervan uitgegaan dat Steve uiteindelijk piano zou spelen. Hij wilde niets liever."
Op twee liedjes echter speelt Costello zelf piano. „In die twee gevallen was het samenspel tussen piano en stem zo delicaat dat ik het verlies van mijn slechtere spel voor lief genomen heb. De piano ebt en vloeit daar qua tempo met de stem mee. Ik weet zeker dat Steve de timing snel zal leren tijdens de tournee. Steve is nu eenmaal een fantastische pianist. De rijkdom die hij meebrengt. Zijn emotionele directheid zette me aan het denken over mijn eigen manier van liedjesschrijven. Toen we met The Imposters in Parijs speelden, speelde Steve ook het voorprogramma. Ik stond in de coulissen bewonderend te kijken hoe open hij speelt, hoeveel hij van zichzelf durft te laten zien."
Costello is een van de bezigste bijtjes uit de hedendaagse muziek. Hij speelt op alle borden. Vorig jaar de pop cd When I was cruel. „Mijn liefde voor rock 'n' roll ben ik nog lang niet kwijt." Hij liefhebbert met de Charles Mingus Orchestra en hij zou dolgraag werken met het Metropole Orkest. „Dat heb ik Gert-Jan Blom al zo vaak beloofd, want met het Metropole Orkest kun je alles spelen." Hij maakte platen met Anne Sofie von Otter en Burt Bacharach. Nu is er North, waarbij voor "Still" de samenwerking met het Brodsky Quartet is hernieuwd.
En eerdaags verschijnt balletmuziek van zijn hand. De muziek die hij schreef voor een balletversie van Shakespeare's A Midsummer Nights Dream. „Zonder zang. Het zal van de mensen wagen mij te zien in de rol van instrumentale componist. Het zal mij benieuwen. Het lijkt zo ijdel namelijk. Je krijgt er ook altijd zware kritiek op. Weer zo'n oudere popster die zich zo nodig aan de klassieke muziek moet wagen. Omdat ze opeens gerespecteerd willen worden. Nou, dat geldt dan niet voor mij. Ik ben altijd al gerespecteerd geweest. Ik word sowieso al veel te serieus genomen."
Hij is van 1954. Volgend jaar komt Abraham langs. „Over leeftijd heb ik me nooit opgewonden. Ik heb het nooit echt leuk gevonden dat ik jong was. Als ik nu foto's zie uit de tijd dat ik pakweg 23 was, dan voel ik me nu jonger dan toen. Jonger dan tien jaar geleden ben ik sowieso. Ik neem altijd vrij op mijn verjaardag. De koningin van Engeland heeft twee verjaardagen, het minste wat ik kan doen is één dag snipperen."
| 
