|
De volledige titel van het album luidt: ‘The Boy Named If (And Other Children’s Stories)’. If staat voor Imaginary Friend. Maar eerder dan een denkbeeldige vriend bedoelt Elvis Costello je diepere zelf, ‘die beseft dat alles wat je staalhard ontkent waar is’. De 13 nummers zijn snapshots van de jeugdige onbezonnenheid, de (on)schuld en de schaamte die horen bij het proces dat van een puber een man maakt. Het is een onbedoelde verhaallijn, Costello zag ze pas toen de songs al af waren.
Het album is op een bijzondere manier tot stand gekomen. Op 13 maart 2020 moest Costello een Britse tournee met zijn vaste begeleidingsband The Imposters stopzetten. Hij leek dat te hebben voorvoeld: op het laatste concert voor de lockdown speelde hij als bisnummer ‘Hurry Down Doomsday (The Bugs Are Taking Over)’, een apocalyptische track uit ‘Mighty Like A Rose’ die hij de voorbije dertig jaar amper live heeft gebracht.
Toen Costello even later thuis zat, was hij net als zijn bandleden nog helemaal in de koortsige stemming van de tournee. Drummer Pete Thomas zou hem later vertellen dat hij in de eerste weken van de lockdown achtereenvolgens de hele Stax-, Motown- en Beatles-catalogus heeft meegedrumd. Maar ook dat oude werk gaat na een tijd vervelen, en voor de bandleden er erg in hadden, waren ze elk vanuit hun kot alweer samen liedjes aan het maken.
Later haakten ook de baspartijen van Davey Faragher en de orgelsound van Steve Nieve in op dat viriele rock-’n-rollgeluid. Het grote verschil met de angry young man uit de late jaren 1970 is dat Costello de nervositeit en de gejaagdheid van toen kanaliseert in een opgewekter klinkend totaalpalet, dat zich onbevangen laaft aan de bredere waaier van genres die de volgende decennia zijn pad kruisten. Het belet hem niet om van bij openingstrack ‘Farewell, OK’ messcherp voor de dag te komen en die attitude driekwart album vol te houden.
Wonderlijk universum
Samen met de rockvibe maken de brugjes, de knappe arrangementen, de tekstuele spitsvondigheden en de geestige personages van ‘The Boy Named If’ een van de beste Costello-albums (de teller staat op 32) sinds lang. Ingekapseld in snedige, verhalende rocksongs is het wijsneusgehalte van Costello verteerbaarder dan ooit. Het caleidoscopische ‘Trick Out The Truth’ vertraagt het tempo op het einde wat en belandt zo in het melancholieke vaarwater van ‘God’s Comic’. Het nummer namedropt achtereenvolgens Mussolini (en zijn minnares), Gustave Mahler, Lady Godiva en Godzilla, maar wat een song.
Voor fans die zich nog meer in dit wonderlijke universum willen verdiepen, schreef Costello als verlengstuk bij de liedjes een boek met sprookjesachtige kortverhalen. Volgens de zanger eindigen je puberjaren ook pas als je stopt je te gedragen als een kind: ‘Voor de meeste mannen kan dat op elk moment zijn in de vijftig jaar na hun tienertijd.’ Met ‘The Man You Love To Hate’, een superieure pubrocktrack die we al enkele dagen niet meer uit ons hoofd krijgen, op instant replay hoeft dat geen onoverkomelijke hindernis te zijn.
| 
