|
Elvis Costello en The Roots zouden werken aan een gezamenlijk album werd er een tijdje geleden gemeld. Het moet niet gekker worden was de eerste gedachte toen bekend werd dat het bericht ook nog juist was.
Declan Peter MacManus, zoals de in Paddington, Londen geboren kwiebus in het GBA staat ingeschreven, was al aan het begin van zijn loopbaan een enigszins uit de toon vallende nerd avant la lettre. Midden in de punktijd duikt opeens een vreemd manneke op in een blokjespak, die zich Elvis noemt en voor het eigenwijze Stiff-label pubrockachtige muziek maakt, die in de toenmalige tijdsgeest als redelijk ongepast omschreven kon worden. Hij viel op en niet uit de toon.
Costello bleef serieus genomen worden en bleven de critici en het publiek zijn muziek pruimen. Desalniettemin bleef het altijd een rare, ongrijpbare gast. Die weliswaar de ene na het andere goed ontvangen album uitbracht en zonder er eigenlijk erg in te hebben inmiddels een carrière van meer dan dertig jaar achter de kiezen te hebben. Wat dat betreft is zijn artistieke levensloop vergelijkbaar met die van iemand als generatiegenoot Paul Weller. Iemand die ook een solide discografie heeft opgebouwd, met een eigen stijl, een vaste schare aanhangers heeft en altijd garant staat voor kwaliteit. En ook nog steeds actief is.
En The Roots? The Roots zijn de hiphop al lang geleden ontgroeid. Muzikaal gezien vormt hiphop nog wel de basis, maar de band rondom meestermepper ?uestlove is tegenwoordig een een breed in te zetten groep muzikanten, die soms wel eens beticht worden van te veel routinematig musiceren, maar die tegelijkertijd niet voor één gat te vangen zijn. En behoorlijk actief zijn: collaboraties met andere artiesten, hun dagelijkse gigs als houseband van TV personality Jimmy Fallon, hun eigen output. Het kan allemaal niet op. En nu dus de samenwerking met Costello.
Een combinatie van eigenwijze mannen kan óf leiden tot zinloze egotripperij óf tot werkelijk dat eigengereide resultaat. Op papier is de muzikale verbintenis, die tot Wise Up Ghost is omgedoopt, op voorhand al redelijk sensationeel. Maar worden die verwachtingen nu ook daadwerkelijk waargemaakt?
De eerste tonen van de opener Walk Us Uptown klinken hoopvol: op een gortdroge groove mompelt Costello zijn lyrics en zit het al vanaf het begin wel goed met de soul. Die zit op de juiste plaats. Wennen is het wel: het typische Engelse accent van Costello op die big city beats van ?uestlove. Maar het werkt vooralsnog wel.
Ook de daaropvolgende nummers Sugar, Refuse, Come The Meantime en het titelnummer draait het om de simpel lijkende, maar verdraaid ingenieuze en altijd ultrastrakke klappen van ?uestlove, die een hoofdrol vervult op Wise Up Ghost. En ieder nummer boeit en borrelt door die bizarre combinatie van Costello en de Roots riddims, die de hele speelduur van het album enerzijds steeds vertrouwder klinken, maar er anderzijds nog voldoende vervreemding overblijft. En dat maakt Wise Up Ghost zo’n boeiend luisteravontuur. Ook het muzikaal gezien vergeleken met de rest uit de toon vallende, maar prachtig vertolkte If You Could Believe zorgt voor een licht kippenvelmoment.
Zowel Costello-liefhebbers als Roots-aanhangers zullen aan Wise Up Ghost moeten wennen, want zoveel muzikale overeenkomsten lijken beide niet met elkaar te hebben. Lijken, want Costello heeft toch wel enige soul in zijn donder. En dat beetje is genoeg om de chemie aan te wakkeren die op Wise Up Ghost heeft geleidt tot een behoorlijk spannend album. Wanneer het album vluchtig wordt beluisterd, zullen veel essentiële ingrediënten verloren gaan. Want ondanks dat de productie droog, minimaal en erg basic is, gebeurt er behoorlijk wat in de 14 composities die voorbij komen.
En het eindoordeel is redelijk snel geveld: Elvis Costello & The Roots werkt. Niet alleen in theorie, maar ook in de praktijk. In elk geval één van de meest onwaarschijnlijke combinaties van de afgelopen tijd. Maar daar blijft het niet bij: de opbrengst van al die uren studiotijd en componeren levert een beklemmend, spannend en zeker geen routinematig album op. Voor zowel The Roots als Costello een waardevolle aanwinst aan de toch al niet misselijke afzonderlijke discografieën.
Het album Wise Up Ghost (And Other Songs) van Elvis Costello & The Roots is uitgebracht door Blue Note op 14 september 2013.
| 
